Top 5.000 - Bankenkraan staat open
Als het huis in brand staat, bezuinig je best niet op water. Overal ter wereld hebben de centrale banken dan ook massaal de kraan opengedraaid. (Tony Coenjaerts)
Met de duizenden miljarden die zo beschikbaar werden, konden de regeringen de snel stijgende overheidsuitgaven financieren, die bestemd waren om de wereldwijde verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Ook de Belgische banken droegen hun steentje bij met de aankondiging in maart 2020 van een betalingsuitstel met zes maanden voor bedrijven en gezinnen, dat achteraf tot negen maanden werd verlengd.
In die bewogen context zagen onze banken hun globale winst van 5,5 naar 3,5 miljard euro dalen. Het resultaat van KBC – dat een daling van 1,4 miljard liet optekenen tegenover 2019 – is daar zeker niet vreemd aan. De rest kan hoofdzakelijk worden toegeschreven aan de extra reserves die de Belgische banken overeenkomstig de prudentiële regelgeving hebben opgebouwd om de verliezen die logischerwijze uit de huidige pandemie zullen voortvloeien, te kunnen opvangen. Daar komen nog de verliezen op financiële instrumenten bij die in de loop van de eerste jaarhelft werden opgetekend, toen de financiële markten om ter volatielst waren, terwijl de marges op de rentevoeten een afnemende trend vertoonden. Vandaar de noodzaak tot vernieuwing, waarbij de sector inzet op digitalisering. De duidelijkste uiting daarvan – die bovendien de meeste emotionele reacties oproept – zien we in de afname van het aantal kantoren en het feit dat er in steeds meer landelijke zones geen bankkantoor meer te vinden is. Zo telt Brussel nu al meer kantoren (267) dan de provincies Namen (160) en Luxemburg (97) samen. Eind 2020 waren er nog slechts 4.232 kantoren over, of bijna drie keer minder dan bij de eeuwwisseling (12.751).
De ene bank is de andere niet
Die veranderingen leiden uiteraard tot onrust, zoals bij Bank Nagelmackers aan het begin van het jaar. Nadat ze in 2020 een verlies van 72 miljoen euro wegwerkte, wat het resultaat was van een vervroegde afwikkeling van een renteswap in het kader van de optimalisering van het renterisico, kondigde de oudste bank van ons land – die ondertussen in Chinese handen is – haar plan aan om retail af te stoten ten voordele van private banking. Daarmee wilde ze de familiebank bij uitstek worden.
Het door baron Jean Peterbroeck opgerichte Degroof Petercam, dat dit jaar zijn 150e verjaardag en tegelijk ook het 30-jarig bestaan van de Bel-20 viert, sluit boekjaar 2020 dan weer af met een verlies van 23 miljoen euro als gevolg van het uitblijven van de storting van dividenden door de belangrijkste dochters. Geconsolideerd sluit de groep het boekjaar echter af met een nettowinst van 40 miljoen, dubbel zoveel als een jaar eerder.
Medirect Bank, die wordt voorgezeten door Marcia De Wachter, de eerste vrouwelijke vicegouverneur van de Nationale Bank van België, sluit het boekjaar met een verlies van 28 miljoen euro af als gevolg van waardeverminderingen in verband met COVID-19. Gezien het succes van hypothecaire producten in Nederland, bestudeert de bank de uitbreiding van dat model naar ons land. Medirect Bank is een dochter van de groep MDB, die gevestigd is op Malta en op haar beurt door twee Europese investeringsfondsen wordt gecontroleerd.
Twee instellingen zijn uit onze klassementen verdwenen: Puilaetco Dewaay Private Bank en Santander Consumer Bank. De eerste maakt voortaan deel uit van Quintet Private Bank, maar blijft onder de naam Puilaetco actief. Voordien maakte ze deel uit van de groep KBL, de vroegere private bankingpool van KBC, die in 2012 werd overgedragen aan de Qatarese groep Precision Capital. Die laatste groepeerde al haar Europese bankbezittingen in één entiteit. De tweede werd een filiaal van Santander Consumer Finance en is dan ook niet langer verplicht om volledige jaarrekeningen te publiceren, al blijft ze wel actief in ons land. Maar op elke regel zijn er uitzonderingen. Hoewel ze een filiaal is van Arkea Direct Bank, die op haar beurt een filiaal is van de Franse groep Crédit Mutuel Arkea, publiceert de online bank Keytrade haar jaarrekeningen volgens een volledig schema, waardoor we ze in onze klassementen kunnen opnemen. Santander Consumer Bank biedt online rekeningen aan. Santander Consumer Finance levert dan weer consumentenkredieten.
Opgemerkte entree
Tijdens het geanalyseerde boekjaar opende ook een nieuwe bank de deuren. Dat gebeurde echter niet in ideale omstandigheden. New B kreeg eind januari 2020 zijn langverwachte banklicentie. Amper twee maanden later bevonden we ons echter midden in een pandemie en dat heeft de bank ernstige problemen bezorgd, zowel met de aanwervingen als met de informaticadiensten, waarvan de implementatie op zich liet wachten. Als gevolg daarvan sloot de coöperatieve bank haar boekjaar af met een verlies van 4,9 miljoen euro, dat ze in 2021 zou moeten wegwerken. Nadat ze de 116.000 ‘pioniers’ en ‘burgers’ die van bij het begin interesse toonden, had uitgenodigd, opende de bank op 20 april 2021 haar deuren voor het grote publiek. Ze biedt binnenkort een gamma verzekeringsproducten aan die ze in samenwerking met de Naamse vennootschap Aedes ontwikkelde.
Dit artikel is verschenen in Top 5.000 die beschikbaar is in pdf.