CIO’s vrezen hackers, jobhoppers en inflatie

De coronacrisis gaf de digitaliseringsgolf bij de Belgische bedrijven een serieuze boost. Maar door de volgende crisis – de huidige – gaan ondernemers onvermijdelijk weer in de remmen. Waar moet het met IT en digitalisering naartoe? (Dries Van Damme)

Als corona voor één ding goed was, dan wel voor de digitalisering van onze bedrijven. Op het vlak van de digitalisering van de interactie met klanten maakten Europese bedrijven volgens onderzoeksbureau McKinsey een sprong van drie jaar.

Feit is dat de bedrijfswereld een nieuwe golf vrij makkelijk aan zal kunnen, niet alleen omdat de nodige stappen rond de ondersteuning van thuiswerk zijn gezet, maar ook omdat we er intussen al een ruime ervaring mee hebben opgebouwd. Toch kan er van business as usual geen sprake zijn. De oorlog in Oekraïne heeft een kettingreactie op gang gebracht die de bedrijven opnieuw voor een grote uitdaging plaatst.

Beveiliging krijgt hoogste prioriteit

Hoe dat weegt op de digitale agenda van de bedrijven, lezen we duidelijk in het Priorities Compass van Beltug. De Belgische vereniging van IT-beslissers voerde een onderzoek uit naar de prioriteiten op het vlak van IT en digitalisering bij 378 CEO’s, CIO’s, IT-managers en andere beslissers van Belgische bedrijven. “Security staat helemaal bovenaan de prioriteitenlijst”, zegt Danielle Jacobs, CEO van Beltug. Net omdat er de voorbije jaren stappen zijn gezet op het vlak van digitalisering – en omdat de cyberrisico’s tegelijk toenemen – is een degelijke IT-beveiligingsstrategie vandaag essentieel.

Alleen roeit niet iedereen daarbij met dezelfde riemen. Ook in de context van IT-beveiliging duikt de term ‘armoedegrens’ op. Niet alle bedrijven beschikken over de nodige middelen om hun IT-omgeving op een adequate manier te beveiligen. Op het vlak van bewustzijn hebben de Belgische bedrijven duidelijk stappen gezet. Maar nu ze beter begrijpen dat ze IT-beveiliging nodig hebben, stellen ondernemingen vast dat ze er het noodzakelijke budget niet voor hebben.

Groot én klein

We kunnen daarbij niet zomaar een lijn trekken tussen grote en kleine bedrijven. Een bouwonderneming kan groot zijn in omvang en personeelsbezetting, maar toch met een relatief klein IT-team werken. Bij andere bedrijven hangt letterlijk iedereen van IT af.

“In de praktijk zien we dat de IT-afdeling zich doorgaans wel goed bewust is van de nood aan beveiliging”, zegt Danielle Jacobs. “Veel belangrijker is echter dat ook de raad van bestuur mee is in het verhaal. Dat is echt essentieel – en daar liggen de kaarten toch nog vaak helemaal anders.” Opvallend is wel dat kleine en grote bedrijven in de studie allemaal security als belangrijkste prioriteit aangeven. “Het is de eerste keer dat we dat zo uitgesproken zien. Vroeger waren er meer verschillen.”

Cloud eerst…

De verklaring voor het fenomeen is wellicht voor een groot stuk toe te schrijven aan het succes van de
cloud. Terwijl kleinere ondernemingen sneller waren om onder meer cloudsoftware te gebruiken, stappen ook de grotere bedrijven beetje bij beetje van hun eigen datacenters en eigen servers af.

Bij een cloud-first strategie geven bedrijven bij de keuze voor een nieuwe oplossing stelselmatig de voorkeur aan een cloudtoepassing. De kleine ondernemingen nemen daarin het voortouw. Bij grote organisaties zijn er vaak meer drempels voor cloud-first. En natuurlijk zijn er ook bedrijven – denk aan banken – die het beheer van hun gevoelige data heel strikt in eigen beheer willen houden.

… maar niet voor alles en iedereen

“Niet alles verdwijnt in de cloud”, zegt Danielle Jacobs. “Er zijn wel degelijk nog altijd bedrijven die een eigen datacenter bouwen.” De nieuwe studie van Beltug geeft echter aan dat de keuze voor IT-infrastructuur een moeilijk verhaal blijft. Beslissen wat je naar de cloud verhuist en wat je liever in eigen huis houdt, is al een ingewikkeld vraagstuk op zich. Nog moeilijker is het om vervolgens met de best passende cloudprovider in zee te gaan.

“Complexe contracten en weinig transparante licentiemodellen maken het voor de IT-beslissers moeilijk om de toekomstige kosten van hun keuzes in te schatten”, vervolgt Danielle Jacobs, “en om het beheer van hun software te optimaliseren. Het zal niet verbazen dat IT-beslissers zich afvragen aan welke prijsstijgingen ze zich mogen verwachten voor hun cloudcontracten en IT-sourcing als gevolg van de inflatie en stijgende energiekosten. Dat is een heel belangrijke vraag, met een grote impact op de verdere digitalisering van onze economie.”

Het i-woord

Inflatie: het woord valt onvermijdelijk, ook wanneer we het over digitalisering hebben. Digitalisering steunt immers op de ontwikkeling van nieuwe toepassingen, op de investering in hardware, software en mensen. Met name de indexering van al die kosten voor IT baart grote zorgen. “De IT-budgetten zullen niet op dezelfde manier stijgen als de inflatie”, legt Danielle Jacobs uit. “Op die manier raakt de inflatie aan de digitalisering. Bedrijven zullen hun projecten vertragen.”

Ook de wisselkoersen zijn een probleem. Heel wat IT-contracten zijn dollarcontracten. Ook op die manier betalen Belgische bedrijven almaar meer voor hetzelfde. De problemen binnen de supplychain maken dat nog net iets complexer. Onder meer door de schaarste op het vlak van chips, is het vandaag heel moeilijk om in te schatten wanneer een partij bestelde hardware effectief zal aankomen. “Bedrijven anticiperen daarop door vroeger te bestellen”, zegt Danielle Jacobs. “Maar ook dat heeft vroeg of laat een effect. Een bedrijf dat dit jaar meer heeft besteld dan strikt noodzakelijk zal volgend jaar wellicht net minder bestellen.”

Schaars talent

En dan is er nog de schaarste aan IT-profielen, waardoor de prijzen voor specialisten alleen maar blijven stijgen. Onderzoek van rekruteringsbedrijf Robert Half toont aan dat talentmanagement bij de Belgische CIO’s hoog op de agenda staat. Niet echt verbazend: ze hebben vooral moeite om specialisten te vinden die mee kunnen werken aan security, die andere grote prioriteit.

“De jongste generatie IT’ers is zich heel bewust van de schaarste op de markt”, zegt Danielle Jacobs. “Ze spelen daarop in, onder meer met hoge eisen op het vlak van verloning.” Dat stellen ook de onderzoekers van Robert Half vast. Vier op tien CIO’s zijn ongerust: ze vragen zich af of ze hun medewerkers ook op lange termijn een competitief loon kunnen blijven geven.

De jobhopper is terug

Het is een bezorgdheid die ook weegt op het aantrekken van nieuw talent. Drie op tien CIO’s zien een stijging in de vraag naar een tegenvoorstel door medewerkers na een aanbod van een andere werkgever. Dat ze een tegenvoorstel krijgen doet de medewerkers alvast stilstaan bij hun huidige job en loon. Het nodigt alvast uit om te kijken hoe ver de werkgever wil gaan.

De jobhopper die eind de jaren 90 de IT-sector onveilig maakte, lijkt daarmee terug van nooit helemaal weggeweest. “We zien dat het soms tot strubbelingen leidt”, zegt Danielle Jacobs. “Jonge starters die het goed aan boord leggen, verdienen dan plots meer dan de ervaren profielen die al lang bij het bedrijf zijn.” Het is voor HR alvast een hele uitdaging om dat soort uitwassen te vermijden – of tenminste correct te omkaderen.

Dit artikel is verschenen in Top 5.000, die beschikbaar is in pdf.