Woord vooraf Top Transport: Af en toe
De ene comeback is de andere niet. Terwijl de soms meer verhoopte dan verwachte terugkeer van sommige fenomenen massaal toegejuicht wordt, is de perceptie rond andere een minder dankbaar lot beschoren. U herinnert zich ongetwijfeld de verrijzenis van de swingende Elvis via een hologram op het podium en de nieuwe hit ‘Now and Then’ van The Beatles, 53 jaar na hun split. In beide gevallen zorgde technologie (artificiële intelligentie) voor dat magische moment bij fans. Net als vele anderen was u ongetwijfeld minder gelukkig toen de files opnieuw hun opwachting maakten. De hoop dat covid hier voor een blijver zou zorgen, maakte plaats voor een ferme wake-up call. Technologie kan niet alles oplossen, ondanks de doorbraak van de digitale werkplek, thuis of op kantoor, waarbij de auto meer dan ooit de wachtplek is voor onze verplaatsingen in het hybride tijdperk.
In totaal telde ons land in 2023 ruim 6 miljoen personenwagens, een stijging met 1,4% tegenover een jaar eerder. Bij het beroepsgoederenvervoer zien we een gelijkaardige trend (+1,7%), goed voor 91.000 voertuigen. Over 5 jaar zien we een toename met 27% en in vergelijking met 10 jaar geleden is dat zelfs 69%. Aangezien België een belangrijk transitland is, zijn onze beton- en asfaltstroken ook populair bij voertuigen met vreemde nummerplaten. Op sommige momenten, ook buiten de spits en blokkades, lijkt het infarct compleet en verplaatsen we ons met de gemiddelde snelheid van een tractor of (elektrische) fiets. De verwachtingen rond grote infrastructuurprojecten liggen hoog, terwijl we allemaal uitgenodigd worden om in de spiegel van de modal shift te kijken. Want duurzaamheid rijmt zowel in de huiskamer als rond de managementtafel nog vaak met haalbaarheid, bereikbaarheid en betaalbaarheid. Stuk voor stuk aspecten waarvoor zowel de wattages als het aantal omwentelingen de hoogte in moeten. Zeker in een sector die volgens Klimaat.be verantwoordelijk is voor 23% van de totale uitstoot.
Schaduw en lichtpuntjes
De investeringen rond duurzaamheid zetten extra druk op de marges van onze transportbedrijven, die het ook op andere vlakken al niet onder de markt hebben. Dat blijft dus een kwetsbaar evenwicht, zeker voor kleinere spelers, terwijl de sector voor driekwart uit ondernemingen met minder dan 5 werknemers bestaat. In 2023 gingen 647 transportbedrijven failliet, een stijging met 11% tegenover een jaar eerder. Het totale aantal stopzettingen (2.948) ligt zelfs 13% hoger. In combinatie met minder starters (-7%) levert dat voor de eerste keer een daling (-96) van het totale aantal in de sector actieve bedrijven op.
In de schaduw van die minder positieve statistieken, vallen lichtpuntjes wat harder op. Zo tellen we bij de Trends Gazellen die nu over alle provincies heen lopen 175 transport-, logistieke en maritieme bedrijven, goed voor ruim 7% van alle snelle groeiers. Het zal niet verbazen dat Antwerpen (#30/12%), West-Vlaanderen (#27/11%) en Oost-Vlaanderen (#25/10%) dankzij de havenclusters het best vertegenwoordigd zijn. Naar omvang doen de grote bedrijven en KMO’s het beide met 8% beter dan de kleinere (4,5%). Misschien kunnen zij als trekker fungeren in een sector die de transitie letterlijk en figuurlijk mee op de rails zet. Meer one shots om een kettingreactie te triggeren. Want de omslag waarover iedereen het heeft, is niet iets voor af en toe. Die is duurzaam, bedoeld om lang mee te gaan. Circulair, zoals Elvis en The Beatles.
(Tommy Browaeys - Publisher)
Statistieken
Top Transport verscheen op 21 maart bij Trends Magazine en is digitaal beschikbaar.